Wielu Kredytobiorców w sprawach frankowych zastanawia się jak unieważnić kredyt frankowy? Dlatego też chcemy podzielić się treścią uzasadnień w sprawach, które to prowadziła od samego początku Kancelaria Prawna eMediator Legal Bratek Kokoszka Świderska, co może nieco rozjaśni tą dość skomplikowaną kwestię prawną.
Na początek dzielimy się z Wami naszą wygraną prawomocnie sprawą przeciwko Bankowi ING Bank Śląski, w której to nasi Klienci uzyskali łącznie ponad 357.094,74 zł wraz z odsetkami ustawowymi .
Na Wasze pytanie, ile rozpraw się odbyło? Odpowiadamy: 3. Pierwsza to wstępne wysłuchanie pełnomocników stron, druga przesłuchanie Powodów i świadków oraz wydanie wyroku a ostatnia to już rozprawa przed II instancją, która ograniczyła się do streszczenia wywodów naszej odpowiedzi na apelację Banku.
Sprawa była o tyle ciekawa, iż Bank poza kwestionowaniem naszych argumentów o nieważności zarzucił Powodowi brak legitymacji procesowej (jeden z Powodów był spadkobiercą zmarłego Kredytobiorcy). ) Jednak Sąd I instancji, a jego zdanie podzielił i Sąd Apelacyjny w Katowicach uznał, iż kwestionowany Powód ma legitymację czynna do domagania się ustalenia, że umowa kredytu zawarta przez spadkodawcę jest nieważna. Umowa ta jest bowiem wciąż czynna, gdyż termin na jaki została zawarta jeszcze nie upłynął. Powód jest więc zobowiązany do zapłaty wszelkich zobowiązań zmarłego. Tym samym okoliczność czy sporna umowa jest ważna wpływa na sytuacje prawną Powoda, a w tym określenie czy jest rzeczywiście dłużnikiem strony pozwanej.
Po uzyskaniu wyroku unieważniającego i wzajemnym rozliczeniu świadczeń stron, podjęto działania celem wykreślenia hipoteki ( co w przypadku niektórych Banków mimo prawomocnego wyroku nie jest takie proste) i ku naszemu zdziwieniu Bank ING bez kłopotów wydał naszym Klientom zgodę na jej wykreślenie.
Jeśli nadal masz wątpliwości i zadajesz sobie pytanie: mam kredyt frankowy i co dalej? To zapraszamy do kontaktu z Nami, być może za jakiś czas to Twoja historia zostanie przez nas opisana?
Kancelaria może pochwalić się wieloma wygranymi w sprawach frankowych ( w tym prawomocnymi) co jedynie utwierdza Nas w przekonaniu o słuszności naszych poglądów.
W sprawie przeciwko ING Bank Śląski S.A w Katowicach nasi Klienci z uwagi na okoliczność, iż na dzień wniesienia pozwu nie spłacili jeszcze całego kapitału, a sprawa została skierowana do Sądu zanim zapadła Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7.05.2021r. III CZP 6/21 swoje roszczenie uparli pierwotnie na żądaniu ustalenia nieważności umowy kredytu, zmieniając je ostatecznie na ustalenie nieważności umowy i zasądzenie na ich rzecz kwotę 357.094,74 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W wyroku Sąd I instancji w wyroku z dnia 05.10.2020r. sygn. akt: II C448/19 uznał w całości roszczenie Kredytobiorców i zasądził na ich rzecz żądaną kwotę z odsetkami oraz przyznał 11.851zł kosztów procesu wraz z odsetkami.
Co ciekawe Bank od samego początku kwestionował legitymację procesową naszego Klienta ( jeden z Powodów był spadkobiercą zmarłego Kredytobiorcy) jednak Sąd I instancji uznał, iż kwestionowany Powód ma legitymację czynna do domagania się ustalenia, że umowa kredytu zawarta przez spadkodawcę jest nieważna. Umowa ta jest bowiem wciąż czynna, gdyż termin na jaki została zawarta jeszcze nie upłynął. Powód jest więc zobowiązany do zapłaty wszelkich zobowiązań zmarłego. Tym samym okoliczność czy sporna umowa jest ważna wpływa na sytuacje prawną Powoda, a w tym określenie czy jest rzeczywiście dłużnikiem strony pozwanej. W niniejszej sprawie zawarta między powodem, a pozwaną umowa kredytu nie została wypowiedziana, nie upłynął okres jej obowiązywania i jest ona nadal wykonywana (jest umową czynną). Powodom w zakresie pozostałych do spłaty rat kredytu nie przysługuje jakiekolwiek dalej idące roszczenie o zapłatę. Niepewność co do sytuacji prawnej powodów podnoszących m.in. zarzut nieważności umowy jako sprzecznej z ustawą oraz braku walutowego charakteru kredytu, nie została przy tym usunięta wraz z wejściem w życie 26 sierpnia 2011 r. tzw. ustawy antyspreadowej, ani z podpisaniem przez strony aneksu nr 2 do umowy kredytu ( możliwość spłaty kredytu w walucie CHF). Wątpliwości Sądu w umowie kredytu budziło spełnienie warunku pod postacią prawidłowego określenia zasad spłaty kredytu, odzwierciedlonej w art. 69 ust. 2 pkt 4 prawa bankowego. Sporządzenie umowy zgodnie z tymi przepisami wymaga więc zastosowania takiego mechanizmu na etapie określania kursu CHF na potrzeby ustalenia każdej kolejnej raty, który byłby niezależny od arbitralnych decyzji kredytodawcy, w tym posłużenia się kursami innych instytucji finansowych, np średnim kursem NBP. Dopuszczalnym byłoby również wyraźne określenie zasad ustalania kursów przeliczeniowych (określony poziom spreadu w % czy w groszach np. od średniego kursu NBP, czy innego kursu którego jednak nie ustala strona umowy – bank). Ma to prowadzić do tego, aby kredytobiorca z góry mógł ustalić poziom, do którego ponosi ryzyko związane ze skorzystaniem z takiego kredytu w konkretnym banku, oferującym znane z góry warunki ustalania wysokości rat kapitałowych, rzutujących automatycznie na wysokość faktycznie spłacanego oprocentowania. W ocenie Sądu obejmującego analizę treści spornych zapisów umowy prowadzi do stwierdzenia nieważności umowy w całości z powodu bezskuteczności jej głównych postanowień i niedopuszczalności (niemożności) ich zastąpienia innymi ze względu na konieczność utrzymania podstawowych jej elementów decydujących o jej charakterze prawnym. To obowiązkiem przedsiębiorcy dokonującego czynności z konsumentem jest podjąć takie działania, aby w sposób jasny, przystępny, zrozumiały i wszechstronny wyjaśnić mu wszelkie niezbędne informacje mające istotne znaczenia dla przyszłej umowy. To też rolą banku było wyjaśnić pozwanym zasady, na jakich będzie ustalany kurs waluty obcej, w szczególności zaś co do poinformowania ich o tym, że kursy te będą ustalane przez bank, w jaki sposób i na jakich zasadach. Bank nie pouczył powodów o skutkach zawarcia kredytu indeksowanego do waluty obcej oraz o zagrożeniach z tego wynikających. Umowa zawierała odesłanie do tabeli kursów, bez innych zastrzeżeń dotyczących ich zasad jej ustalania, także w zakresie odmienności kursów kupna, sprzedaży. Nawet jeśli w dacie zawierania umowy kurs sprzedaży CHF wobec złotego był znany czy też dostępny powodom, to nie oznacza, że w kolejnych dniach przypadających na następne
miesiące i lata zakładanego przez strony wykonywania umowy, realizacja której została podzielona na wiele lat, powodowie tego kursu znać nie mogli, a jego ustalenie pozostawione było bowiem wyłącznie bankowi, który reagując na zjawiska rynkowe, ustalał wysokość rat przy zastosowaniu swoich tabel w sposób w całości dowolny w rozumieniu spornej umowy.
W odniesieniu do roszczenia powodów o zapłatę całości spłaconych rat zdaniem Sądu zastosowanie winna mieć teoria dwóch kondykcji, gdyż zastosowanie teorii salda prowadziłoby do utrwalenia stanu istniejącego w wyniku spełnienia obu świadczeń, co zwłaszcza w przypadku nieważności umowy nie dałoby się pogodzić z celami zastosowania tej sankcji (ma ona wszak umożliwiać zniwelowanie prawnych i faktycznych skutków zawarcia umowy). Poza tym rozliczenie, a więc kompensacja możliwa jest jedynie poprzez złożenie przez którąkolwiek ze stron oświadczenia o potrąceniu wierzytelności.
Z takim rozstrzygnięciem nie zgodził się Bank zarzucając mu jego zdaniem wiele błędów ( Bank chyba wyszedł z założenia, że im więcej tym lepiej i wystosował w swojej apelacji 20 ! zarzutów), których to Sąd Apelacyjny ( wyrok z dnia 13.12.2021r. sygn.. akt I ACa110/21) nie podzielił tych uchybień kwitując je krótko, iż nie zasługują na uwzględnienie zarzuty apelacji naruszenia wymienionych w niej
przepisów prawa materialnego, zarówno przepisów prawa bankowego jak i przepisów kodeksu cywilnego, a także przepisów prawa unijnego, w tym w szczególności dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Zarzuty te dotyczą w istocie fundamentalnego w tej sprawie, ale także w sprawach tego rodzaju dotyczących tzw. kredytów frankowych sporu: czy waloryzacja takiego kredytu i rat kredytowych w oparciu o tabele kursowe banku wynika z niedozwolonych postanowień umowy, a w razie gdy postanowienia te są abuzywne, jakie to ma znaczenie dla ważności umowy i możliwości oraz sposobu jej wykonywania. W wyroku z dnia 21 grudnia 2016 r. (sygn. akt C – 154/15, C – 307/15, C – 308/15) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypowiadając się co do skutków uznania klauzuli umownej za niedozwoloną (nieuczciwą) stwierdził, że zadaniem sądu krajowego jest wyłącznie wykluczenie stosowania nieuczciwego warunku umownego w taki sposób, aby nie wywoływał on wiążącego skutku dla konsumenta. Winno się zatem doprowadzić do takiej sytuacji prawnej konsumenta, jaka miałaby miejsce wówczas, gdyby tego warunku nigdy nie było. Sąd nie jest natomiast władny dokonać zmiany treści tego warunku. Także z powołanym już wcześniej wyroku z 3 października 2019 r., C – 260/18, TSUE jednoznacznie uznał, że art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 stoi na przeszkodzie wypełnianiu luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, które się w niej znajdowały, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze tylko ogólnym przewidujących, że skutki wyrażone w treści takiej czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikające z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozycyjnych lub przepisów mających zastosowanie jeżeli strony wyrażą na to zgodę. Z tych przyczyn zasadna jest także konstatacja Sądu Okręgowego, powołującego także wymienione orzeczenia, że w razie uznania za abuzywne postanowień waloryzacyjnych umowy i ich eliminacji, art. 6 ust. 1 dyrektywy nie pozwala na zastąpienie kursu sprzedaży z tabeli banku zastrzeżonego w umowie, żadnym innym kursem notowania franka szwajcarskiego do złotego, w tym średnim kursem ogłaszanym przez NBP, czy jakimkolwiek innym.
W czasie kiedy toczył się proces nasi Klienci cały czas dokonywali płatności rat, a po uzyskaniu wyroku w II instancji po podliczeniu wszystkich wpłat oraz zasądzonych odsetek ( była tego dość spora suma) okazało się, iż kwota kapitału została już w całości oddana Bankowi, co niezmiernie ucieszyło naszych Klientów którzy obawiali się najbardziej rozliczenia z kapitału. I wobec tego na skutek potrącenia wzajemnych wierzytelności uzyskano zgodę na wykreślenie ustanowionych na nieruchomościach hipotek.
