Franchising (franczyza) to model biznesowy, który w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność w Polsce. System ten polega na tym, że przedsiębiorca (franczyzodawca) udziela innemu przedsiębiorcy (franczyzobiorcy) prawa do korzystania z jego modelu biznesowego, w tym znaku towarowego, know-how i systemu zarządzania. W zamian franczyzobiorca zobowiązuje się do przestrzegania wytycznych i standardów franczyzodawcy oraz płacenia określonych opłat. Franchising to nie tylko korzystna opcja dla początkujących przedsiębiorców, ale także dla tych, którzy chcą szybko rozszerzyć swoją działalność. Poniżej przedstawiamy najważniejsze aspekty prawne związane z franchisingiem w Polsce.
1. Rodzaje umów w franchisingu
a. Umowa franczyzy
To podstawowy dokument regulujący współpracę pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą. Umowa ta musi być szczegółowo sformułowana, aby uniknąć niejasności i konfliktów. W umowie franczyzy zwykle określa się zakres udzielonych praw, obowiązki każdej ze stron, opłaty franczyzowe, zasady kontroli i wiele innych kwestii.
b. Umowy dodatkowe
Oprócz głównej umowy, często podpisuje się dodatkowe umowy, np. umowy licencyjne, które precyzują prawa do korzystania z określonych znaków towarowych czy technologii.
2. Opłaty franczyzowe
a. Opłata wstępna
Jest to jednorazowa opłata, którą franczyzobiorca płaci na początku współpracy. Zwykle pokrywa ona koszty związane z wdrożeniem systemu franczyzy i szkoleniem personelu.
b. Opłaty bieżące
Są to cykliczne opłaty, zwykle w formie procentu od obrotu czy zysku, które franczyzobiorca zobowiązany jest płacić franczyzodawcy.
3. Ochrona know-how i tajemnica handlowa
a. Poufność informacji
Franczyzodawca udostępnia franczyzobiorcy swoje know-how, dlatego ważne jest, aby w umowie znalazły się postanowienia dotyczące ochrony tajemnicy handlowej i zakazu konkurencji.
b. Odpowiedzialność za naruszenie
Oboje partnerzy mogą być pociągnięci do odpowiedzialności prawnej za naruszenie postanowień umowy, w tym tajemnic handlowych. Konsekwencje takich działań mogą być bardzo poważne.
4. Prawa i obowiązki stron
a. Prawa
Franczyzobiorca zyskuje prawo do korzystania z modelu biznesowego, know-how, znaków towarowych, a także wsparcia ze strony franczyzodawcy. Franczyzodawca ma prawo do kontroli standardów i jakości prowadzonej działalności.
b. Obowiązki
Franczyzobiorca zobowiązany jest do przestrzegania standardów i wytycznych franczyzodawcy oraz do regularnego uiszczania opłat franczyzowych. Franczyzodawca ma obowiązek szkolenia i wsparcia franczyzobiorcy.
5. Zakończenie Współpracy
a. Wypowiedzenie umowy
W umowie muszą być jasno określone warunki i okoliczności, w których można wypowiedzieć umowę. Może to być np. naruszenie jednej ze stron postanowień umowy.
b. Postępowanie po zakończeniu
Po zakończeniu współpracy, obie strony muszą rozliczyć się zgodnie z postanowieniami umowy. Może to obejmować zwrot niewykorzystanych materiałów, uregulowanie zaległych opłat itd.
Podsumowanie: Dlaczego warto skonsultować się z ekspertem?
Franchising to skomplikowany model biznesowy, który wymaga dokładnego zrozumienia i stosowania przepisów prawnych. Dlatego zawsze warto skonsultować się z ekspertem w dziedzinie prawa gospodarczego i handlowego, aby uniknąć ewentualnych problemów.
Jeżeli jesteś zainteresowany wdrożeniem modelu franchisingu w Polsce, nasza kancelaria oferuje kompleksowe usługi doradcze w tym zakresie. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej.
