Z dnia na dzień robi się coraz cieplej.. Słońce swoimi promieniami łagodnie muska nasze ciała, każdego dnia idąc do pracy odczuwamy zadowolenie.
Letnie miesiące przypominają nam o wakacjach z dzieciństwa i wtedy być może pod wpływem impulsu kierujemy swoje kroki do biura podróży, gdzie wykupujemy wycieczkę w okazyjnej cenie, promowanej pod wdzięcznym hasłem „Last minute”… Może mamy zaplanowany, długo wyczekiwany urlop już od stycznia, gdzie wybór ciepłego państwa i słońca, który nagrzewa piasek w taki sposób, że parzy aż stopy, był podyktowany okrutną śnieżycą, okupioną 30 – minutowym oczekiwaniem na autobus, bo akurat właśnie tego dnia zepsuł nam się samochód.
Bez względu na okoliczności, jakie towarzyszyły nam przy wyborze zagranicznego miejsca, z oprócz ofert wypoczynkowych pojawiała się propozycja o ubezpieczeniu. No właśnie i jak z tym ubezpieczeniem jest… Nie wykupywać? Wykupywać? W jakim zakresie? Czy warto? Gdzie? Za ile? A co jeżeli podróżującemu zależy tylko na posiadaniu ubezpieczenia obejmującego udzielenie pomocy medycznej?
Mało osób zdaje sobie sprawę, że istnieje szansa otrzymania kraty ubezpieczenia zdrowotnego tzw. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), którą wydaje Narodowy Fundusz Zdrowa. W świetle unijnych regulacji o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w oparciu m. in. o art. 19 ust. 1 i art. 27 ust. 1 rozporządzenia nr 883/2004,[1] art. 25 pkt. A ust. 3 rozporządzenia nr 987/2009[2] oraz Decyzji nr S3 na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), osobie przebywającej tymczasowo w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w kraju będącym członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu – EFTA, przysługują te wszystkie rzeczowe świadczenia zdrowotne, które z medycznego punktu widzenia są niezbędne (z uwzględnieniem charakteru tych świadczeń i czasu trwania pobytu) oraz takie świadczenia, które zostały udzielone w celu uniknięcia sytuacji, w której pacjent byłby zmuszony do powrotu kraju, w którym jest ubezpieczony. Koniecznym jest wyjaśnienie, co rozumie się pod pojęciem świadczenia niezbędnego. W myśl przywołanych powyżej regulacji jest to każde świadczenie, co do którego lekarz zadecyduje, że zachodzi konieczność jego udzielenia z uwagi na stan zdrowia w jakim znajduje się pacjent, tak, aby nie musiał on wracać do swojego państwa właściwego czyli państwa ubezpieczenia celem uzyskania leczenia.[3]
Gdzie mogę skorzystać z karty?
Bardzo ważnym jest uwypuklenie, iż EUKZ uprawnia tylko do skorzystania z opieki zdrowotnej, jaka jest świadczona w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej w państwie, w którym się znajdujemy. Ponadto nie obejmuje ona sytuacji, w której wyjazd do państwa obcego jest związany z odbyciem leczenia – tutaj koszty uzyskania pomocny medycznej są pokrywane z funduszy osobistych.
Jak skorzystać z kary?
Niezbędnym elementem skorzystania z kart EUKZ jest konieczność jej fizycznego posiadania, sam fakt znajomości numeru identyfikacyjnego nie jest wystarczający. Praktyka pokazuje, że niektóre państwa członkowie dla potwierdzenia ważności i prawdziwości danych wskazanych w EKUZ konfrontują je z danymi wypływającymi z dowodu tożsamości lub paszportu. Podmiotem, któremu trzeba pokazać kartę, żeby korzystać z krajowego ubezpieczenia jest lekarz lub administracja szpitala.[4]
Kto może otrzymać kartę?
Wprowadzenie do tego wpisu, mogłoby sugerować, iż karta wydawana jest jedynie osobom, które wyjeżdżają na wakacje, natomiast unijne przepisy wskazują na większy kręg podmiotowy. Karta może zostać przyznana, gdy wyjazd jest wyjazdem, mającym na celu szeroko rozumiane wykonywanie pracy.
Żeby móc ubiegać się o wydanie EUKIZ trzeba spełnić przewidziane w przepisach warunki. Karta może zostać wydana:
- osobie ubezpieczonej w NFZ
- członkom rodzin zgłoszonych przez osoby ubezpieczone
- osobom nieubezpieczonym posiadającym prawo do świadczeń na gruncie przepisów krajowych, których wyjazd do innego niż Polska państwa członkowskiego UE/EFTA jest związany z pobytem czasowym, tj. wyjazd turystyczny, wyjazd w celu nauki (szkoła/studia) lub inny wyjazd czasowy, który nie jest związany z wykonywaniem pracy, przeniesieniem miejsca zamieszkania lub uzyskaniem leczenia planowanego.
Natomiast jeżeli wyjazd jest wyjazdem związanym z wykonywaniem pracy, taką kartę może otrzymać:
- osoba ubezpieczona w NFZ oraz członków ich rodzin, których wyjazd do innego niż Polska państwa członkowskiego UE/EFTA związany jest z poszukiwaniem pracy, wykonywaniem pracy, w tym wykonywaniem zadań służbowych na polecenie pracodawcy oraz z pracą w charakterze pracownika dyplomatycznego lub
Jak długo ważna jest karta?
Karta jest wydawana na okres 5 lat, 18 miesięcy, 6 miesięcy, do 2 miesięcy, do 90 dni lub do 42 dni. Okres wydawania karty jest uzależniony od ubezpieczenia jakie obowiązuje w ramach publicznego systemu ubezpieczeń.[5]
Jak uzyskać kartę?
Procedura otrzymania karty jest bardo prosta i przewiduje dwa rozwiązania. Istnieje możliwość pobrania wniosku ze strony stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia. Następnie wypełniony wniosek należy:
- zeskanować i wysłać mailem do oddziału wojewódzkiego NFZ;
- wysłać pocztą lub faksem do oddziału lub jednej z delegatur NFZ;
- wysłać przy pomocy Elektronicznej Skrzynki Podawczej ePUAP;
- złożyć osobiście w oddziale lub w jednej z delegatur NFZ.
Odebranie karty wówczas następuje: osobiście w oddziale lub delegaturze NFZ lub na poczcie. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, żeby udać się do oddziału lub jednej z delegatur NFZ. Cała procedura twa około 5 – 10 minut, a kartę otrzymujemy od razu.
Co w przypadku braku posiadania karty EKUZ?
Sam fakt braku karty nie jest równoznaczny z niemożnością skorzystania z opieki medycznej w obcym państwie. Jeżeli spełniamy warunki wydania karty, lecz jej nie posiadamy i tak jesteśmy objęci ubezpieczeniem, w takim zakresie jakim karta go umożliwia. Natomiast różnice zachodzą w procedurze dokonania opłaty za udzieloną pomoc medyczną.
Osoby posiadające EKUZ są traktowani w państwie obcym tak jak pacjenci ubezpieczeni w tym kraju, co oznacza, że za udzielone świadczenie pacjent nie powinien zostać obciążony kosztami, chyba że są to koszty takie, jakie ponoszą osoby ubezpieczone w tym kraju.
Osoby nieposiadające karty i korzystając z usług medycznych dokonują opłaty za udzielone im usługi medyczne, a następnie na podstawie posiadanych rachunków lub faktur VAT, mogą zwrócić się do właściwego Oddziału Wojewódzkiego NFZ z wnioskiem o zwrot kosztów udzielonego leczenia.
Posiadanie więc karty EKUZ powoduje, że możemy ominąć całą procedurę związaną ze zwrotem kosztów co niewątpliwe może poprawić nasz komfort psychiczny podczas pobytu zagranicą.
[1] Rozporządzanie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, EUR – Lex nr 02004R0883-20140101 ( Dz. U. L 166, 30.4.2004, p.1). [2]Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego EUR – Lex nr 32009R0987 (Dz. U. L 284/1, , 30.10.2009, p.1) [3] Decyzja nr S3 z dnia 12 czerwca 2009 r. określająca świadczenia objęte zakresem art. 19 ust. 1 i art. 27 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 oraz art. 25 lit. A) pkt. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009, (Dz. U. C 106/40, 24.4.2010). [4] Decyzja nr S1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego (Dz. U. C 106/23, 24.4.2010) [5]art.5 pkt 3 lit a), art. 66 ust. 1 pkt. 17, 18 i 19, art. 66 ust. 1 pkt. 1 lit. a) f), g) oraz pkt. 2-15a), 32) i 35), art.5 pkt 3 lit a), art. 66 ust. 1 pkt. 17, 18 i 19 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2018.1510 t.j.); w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U.2018.2094 t.j.)
